Улсын Их Хурлын 2015 оны хаврын ээлжит чуулганы 2015 оны 10 дугаар сарын 09-ны өдрийн хорооны /Баасан гараг/ хуралдааны гар тэмдэглэлээс хүргэж байна.
Улсын Их Хурлын гишүүн С.Дэмбэрэл: За, баярлалаа. Надад хэд, хэдэн асуулт байна.
Нэгдүгээрт, -2015 оны төсөвт тодотгол хийгээд 2015 оны эцэст дотоодын нийт бүтээгдэхүүн хүлээгдэж байгаа өсөлтийн яг хэдэн хувийг нь 2015 оны төсвийн хөрөнгө оруулалтаар хангах юм бэ гэсэн тооцоо байна уу? Үүнийг хэлж өгнө үү.
Хоёрдугаарт, -УИХ-ын дарга чуулганы нээлтийн үеэр 2015 оны хагас жилийн байдлаар өрхийн хэрэглээ өссөн, засгийн хэрэглээ багассан гэсэн шинэ зөв хандлага гэж хэллээ. Яг энэ дотоодын нийт бүтээгдэхүүний ашиглалтын талаас нь асуух гэж байна. Тодотгол хийснээр 2015 оны эцэст өөрөөр хэлбэл 2014 оныхоо жилийн эцсийг хараад, 2015 оныхоо эхний хагасыг хараад 2015 оны эцэст өрхийн хэрэглээнд ямар өөрчлөлт гарах юм вэ? Өнөөдрийн байдлаар Монгол улсын хэмжээнд өрхийн түвшинд өрийн тогтвортой байдлын шинжилгээ, менежмэнт хийх шаардлага үүссэн үү, үгүй юу гэдгийг эдийн засгийн асуудал хариуцдаг яамнаас асуумаар байна.
Гуравдугаарт, -Дахиад л 2014 оны жилийн эцэс 2015 оны эхний хагас энэ бүх тоонуудыг хараад, 2015 оны эцэст тодотгол хийснээр санхүүгийн бус секторын холимог орлогод ямар өөрчлөлт орох юм вэ?
Эдгээр асуулттанд бүрэн дүүрэн хариулт өгвөл 2016 оны төсөв дээр яг дээрхи асуултыг л би асуух болно. Тийм учраас үүнийг тодорхой хариулж өгөхийг хүсье. Эхний асуултыг би их онцгой хэллээ шүү! 2013 оны тооцоогоор бол төсвийн хөрөнгө оруулалт дотоодын нийт бүтээгдэхүүний өсөлтөнд өчүүхэн хувь эзлэж байсан. Энэ талаас нь бодож асуусан асуулт юм шүү. За, баярлалаа.Тодорхой хариулт авья. Дараа нь 1 минутаа авья.
Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд: Б.Болор сайд хариулья.
Сангийн сайд Б.Болор: -С.Дэмбэрэл гишүүн тодорхой хариулт авах хүсэлт тавьсан учраас манай яамны Эдийн засгийн бодлогын газрын дарга Г.Батхүрэл хариулья.
Сангийн яамны Эдийн засгийн бодлогын газрын дарга Г.Батхүрэл: -С.Дэмбэрэл гишүүний асуултанд хариулья. 2015 оны эдийн засгийн өсөлтийн хүлээгдэж байгаа гүйцэтгэлийг бид 3.1 хувь гэж үзэж байна. Үүнээс хөдөө аж ахуйн салбар бол 0.8 хувийн contribution үзүүлэнэ. Уул уурхайн олборлох салбар дээр 2.6 contribution үзүүлж байгаа. Үүнээс нүүрсний салбар -0.1 хувийн өсөлт үзүүлж байна. Таны асуусан төсвийн хөрөнгө оруулалтаас хамааралтай салбарын өсөлт хэд байна бэ гэхээр ерөхнийдөө төсвийн хөрөнгө оруулалт маань барилын салбар дээр нилээд их нөлөө үзүүлдэг. Энэ жилийн хувьд барилгын салбар дээр бидний төсөөлж байгаагаар -0.6 буюу өмнөх жилээс барилын салбар буурахаар байгаа. Бидний гаргасан дотоодын нийт бүтээгдэхүүний төсөөллийг бид олон улсын байгууллагуудын гаргасан төсөөлөлтэй харьцуулж үзсэн байгаа. Ингэхэд олон улсын валютын сан манай 2015 оны хүлээгдэж байгаа эдийн засгийн өсөлтийг 2.5 гэж зарласан. Дэлхийн банк 3.3, Азийн хөгжлийн банк 2.3 хувь гэж төсөөлөл гаргасан байгаа.
Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд: С.Дэмбэрэл гишүүн тодруулья.
Хоёрдугаарт, -Би З.Энхболд даргын хэлсэн үгийг дурьдаж байгаад хэллээ. 2015 оны эхний хагас жилийн байдлаар өрхийн хэрэглээ 4 хувь өссөн. Засгийн газрын хэрэглээ багассан. Гэхдээ нийт улсын хэмжээ хуримтлал багассан гэсэн статистик хандлага байхад 2015 оны тодотголоор үүнийг ядахдаа өөрчлөхгүй байх түвшинд тодотголоо хийж байж, эдийн засгаа хангана. Тэгэхээр санхүүгийн бус секторын хуримтлал, холимог ашиг нь ямар байх нь уу, нийт өрхийн хэрэглээ дотор.
Одоо би үндэсний хэмжээний өр яриад байдаг, гэтэл өрхийн хэмжээний өрийн тогтвортой байдал ямар байна гэж асуусан?!
Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд: Мэддэг хүн байна уу?
Сангийн яамны Эдийн засгийн бодлогын газрын дарга Г.Батхүрэл: -С.Дэмбэрэл гишүүний саяын гаргаж байгаа хандлага яах аргагүй байгаа. Бид нар Эдийн засгийнхаа 3.1 хувийн хүлээгдэж байгаа өсөлт маань ихэвчлэн бүтээн байгуулалт гэхээсээ илүү уул уурхайн салбар хөдөө аж ахуйн дээр гарч байгаа. Хөдөө аж ахуйн салбарын хувьд бол газар тариалангийн салбар маань уналттай байгаа. Газар тариалангийн салбар бол ургацын урьдчилсан балансаар 250 орчим мянган тонн үр тариа хурааж авахаар байна. Мөн тариалсан талбайн хэмжээ нь их байгаа боловч, авах ургацын хэмжээ бага байгаа. Гэхдээ мал аж ахуйн салбар маань энд хувийн жин өндөртэй байгаа учраас нийтдээ хөдөө аж ахуйн салбар өсөлттэй гарах хандлага бий. Уул уурхайн салбарын хувьд бол газрын тос зэсийн баяжмалын олдворлолт нилээн их хэмжээгээр явагдаж байгаа учраас уул уурхайн салбар дээр нэмэх өсөлтийн зүйл ажиглагдаж байгаа. Яг таны хэлж байгаа хэрэглээ, засгийн газрын төсөвт нөлөөтэй эдийн засгийн салбарууд бууралттай байгаа. Ялангуяа энэ онд 8 сарын байдлаар импорт 30 орчим хувиар агшсан байгаа учраас импортоос орж ирэх орлогын хэмжээ төсөв дээр хасах нөлөөлөл үзүүлж байгаа. Төсөвт бол нилээн нөлөөлөл багатай хөдөө аж ахуйн салбар гэх мэт салбарууд дээр голчлон хүсэлт гаргадаг.
Улсын Их Хурлын дарга З.Энхболд: С.Дэмбэрэл гишүүн нэг өөр зүйл асуух юм, чи нэг өөр юм ярих юм. Би ерөөсөө ойлгохоо байлаа. Өрхийн зээлийн лимит ямар байгаа вэ, ийм статистик Сангийн яаманд байна уу, байхгүй байна уу? Айлуудын тавьдаг зээл, өрийн талаар Сангийн яам ойлголтгүй юм байна даа!
Улсын Их Хурлын гишүүн С.Дэмбэрэлийн ажлын алба
Tweet
