Хэлэлцэх асуудлууд:
Хүнсний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга хуулийн төсөл, хууль хүчингүй болсонд тооцох тухай. Үндэсний аюулгүй байдлын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Монгол Улсын засаг, захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж түүний удирдлагын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Статистикийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Гаалийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Давс иод дутлаас сэргийлэх тухай хуульд өөрчлөлт тухай хуулийн төслүүд /Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн, хэлэлцэх эсэх/.
Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай хуулийн төсөл Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Тэрбишдагва нарын нэр бүхий гишүүдээс өргөн мэдүүлсэн хуулийн төсөл /хэлэлцэх эсэх/.
Хүнсний тухай хууль, тогтоомж хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай хуулийн төслүүдийг боловсронгуй болгож хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын хэсэг байгуулах тухай Байнгын хорооны тогтоол батална.
Эхний хуулийн буюу Хүнсний тухай хуулийн танилцуулгыг Улсын Их Хурлын гишүүн Үйлдвэр, хөдөө аж ахуйн сайд Х.Баттулга танилцуулав.
С.Дэмбэрэл: Нэгдүгээрт, энэ хоёр хуулийг хооронд нь уялдуулах талаар ажлын хоёр хэсэг сайн ажилласан уу? Нэг хуулин дээр нь өнгөц харахад нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээ буюу тэр бүх үйл явцад нь асуудлыг авч үзсэн хуулийг зохицуулах гэж бичсэн байна.
Нөгөөдөх дээр нь зөвхөн үйлдвэрлэлийн аюулгүй байдлыг үйлдвэрлэл гээд сая ярьчихлаа. Энэ нь хоорондоо хэр зэрэг уялдах юм бол?
Хоёрдугаарт, Стратегийн гэж нэрлээд нэлээд олон зохицуулалтууд ороод ирж байна. Тэгээд тэр зохицуулалтуудыг Засгийн газар одоо эхлүүлчихээд байгаа нэг гараараа эхэлчихээд гурван захирамж гаргачихаад 15, 16, 21 ч билүү энэ нь одоо бүх төрлийн зохицуулалтуудыг багасгах энэ зохицуулалтуудын реформын үзэл санаатай хэр зэрэг нийцэх бол? Учир нь өнөө хүртэл гаргаж ирсэн хуулиудын ихэнх дутагдал нь зохицуулалтуудыг нэмдэг, институцуудыг нэмдэг. Энэ талаасаа яг энэ хуучин хандлагаараа орж ирсэн үү, эсвэл үүнээс зайлсхийх хандлага уу?
Гуравдугаарт, Яг одоо хүнсний чиглэлээр ажиллаж байгаа хувийн хэвшлийн зүгээс өөрийн хяналтыг нь хүнсний аюулгүй байдал болон хүнсний тухай үйлдвэрлэл, үйлчилгээ бүх үе шатад компаниудын өөрөө хяналт тавих тэр системүүдийг яаж хангасан юм бэ. Тэр нь харагдахгүй байна. Өөрөөр хэлбэл хуулиудын үзэл санаа дахиад л дээрээс нь доошоо зохицуулахыг оролддог. Гарсныхаа дараа хэрэгждэггүй. Тэгээд Мэргэжлийн хяналтад баахан функц өгдөг тэд нар нь баахан хүнд суртал үүсгэдэг.
Түүнийг нь дахиад реформ гэдэг нэрийдлээр энд Засгийн газарт өгөх, Улсын Их Хурал дээр цэвэрлэх гэж оролддог зүйл рүү түлхэж байгаа юм биш үү? Үүний дараах бас нэг тод жишээ нь хүнсний стандарт, техникийн зохицуулалт гэж байна л даа. Гэтэл түүнийхээ тодорхойлолтыг өгөөгүй байна шүү дээ. Хүнсний стандарт, хүнсний техникийн зохицуулалт нь гэж яг юу юм бэ, ямар техникийн зохицуулалтад хэрэглэгдэх юм бэ?. Энэ чинь өөрөө албадлагын шинж чанартай. Тэгэхээр энэ мэтийн асуудлууд нь өөрөө тодорхойлогдож орж ирээгүй. Хоёр хуулийн үзэл санаа нь жоохон зөрчихсөн. Үгээрээ зөрөөгүй ч гэсэн доторх заалтуудаараа бүрэн хамарч чадаагүй гэж санагдаж байна энэ чиглэлээр л асуулт асууж байна.
Асуултуудад ерөнхий хариулт өгч байна л даа. Ийм ерөнхий байвал явахгүй шүү дээ. Ядахдаа жишээ нь энэ хуулин дээр хүнсний баталгаат байдал гээд яриад байна шүү дээ. Нөгөө хуулин дээр та бас үүнийг өөрөөр ойлгоно гэж оруулж ирэхдээ бичсэн байна.
Мөн бар кодны асуудал. Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдалд хамгийн чухал ач холбогдолтой. Ялангуяа та бүхний оруулж ирээд байгаа энэ хууль энэ бүх дамжлагыг хамрах бар код явж байдаг. Тийм биз дээ. Тэр асуудал яаж туссан юм бэ? Дээр нь би IFC буюу Олон улсын санхүүгийн корпорацийн оролцоог би их тодорхой асуух гээд байна. Та нар ямар зөвлөмж өгсөн юм. Аль нь шинэлэг байдлаар энд орсон юм, аль нь ороогүй нь юу юм?
-Стандартын байгууллага худлаа л ярьсан байна шүү дээ. Мэргэжлийн хяналт ч гэсэн Мэргэжлийн хяналт наадах дээр чинь Засгийн газрын тогтоол байж байгаа. Түүн дээр перичень гэдэг зайлшгүй хяналт, шалгалтад орох бүтээгдэхүүний жагсаалт гээд дүүрэн бий. Энэ Засгийн газар одоо түүнийг чинь багасгахаар реформыг нэг гараараа хийгээд байхад дахиад түүнийг хэвээр нь үлдээх хууль яагаад оруулж ирээд байгаа юм. Та бол яг л адилхан Засгийн газрын байгууллага шүү дээ. Засгийн газрын байгууллага юм бол тэр реформоо дэмжээчээ. Шинээр хууль оруулж ирээд тэр нь бас байгаа зүйлүүдийг үлдээх гэсэн. Жишээ нь стандарт дээр чинь техникийн зохицуулалт бүгд зайлшгүй юм бол тэр стандартын чинь хүнсний зохицуулалт, стандарт гэдэг нь энэ гэсэн тодорхойлолт оруулахад тэнд ямар юмных нь давхцал байдаг юм бэ. Өөрсдийнхөө тэр статусыг авч үлдэх гэсэн стандартын байгууллагын арчаагүй оролдлого. Танайх IBC гээд Мэргэжлийн хяналт дээр реформ хийх гэж тусалж байгаа мөртлөө үүнийхээ үзэл санаанаас ухраад байна.
- Эрдэнэчимэгийн хэлсэн үзэл санаатай санал нийлж байна. Жишээ нь тэр good manufacture practice гэдэг зүйлийг Монголд оруулах ёстой шүү дээ. ISO 2012-ын аюулгүй байдал ямар хуулиар зохицуулагдах юм. Тийм зүйл хийж байгаа компаниудыг яаж инстенти буюу сэжим түлхэц дээр хүмүүсийг болон үйлдвэрлэлийг урамшуулах чиглэлд үндэсний үйлдвэрлэлийг тэр дотроо энэ чиглэл дээр бас суурилсан үзэл санаатай байх ёстой шүү дээ. Дээр нь би түрүүн хэлсэн тэр зураасан кодны асуудлыг нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээний бүхэл циклд авч үздэг. Түүнийг ашигладаг. Олон улсын хэмжээнд жишээ нь Худалдаа аж үйлдвэрийн танхимд бүрэн эрхтэй байгууллага нь байж байна шүү дээ. Үүнээс яагаад тэр талаасаа хамтарч ажиллах дээр нь хэдийгээр органик хүнс гэж орсон ч гэсэн органик хүнсийг яаж дэмжих юм бэ? Органик хөдөө аж ахуйг бий болгоно. Органик Монгол хөтөлбөр боловсруулна гээд Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт батлагдчихсан шүү дээ. Түүний үзэл санаа энэ хуулийн органик хүнс, органик үйлдвэрлэл энэ хуулинд иймэрхүү талын асуудлыг л цаашдаа оруулах хэрэгтэй байх гэж бодож байна.
Tweet
