Улсын Их Хурлын 2015 оны намрын ээлжит чуулганы 2015 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны  /Лхагва гараг/ хуралдааны гар тэмдэглэлээс хүргэж байна.

Сонгуулийн хуулийн төсөл, Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /Улсын Их Хурлын гишүүн Улсын Их Хурлын гишүүн Р.Бурмаа нарын 16 гишүүн, Улсын Их Хурлын гишүүн Су.Батболд нарын 7 гишүүн 2015.11.06-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, Улсын Их Хурлын гишүүн О.Баасанхүү нарын 10 гишүүн 2015.11.13-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/;-ийг хэлэлцэх үеэр Улсын Их Хурлын гишүүн С.Дэмбэрэл үг хэлж байр сууриа илэрхийллээ.

Улсын Их Хурлын гишүүн С.Дэмбэрэл: Баярлалаа. Монгол Ардын нам, Ардчилсан намын голлон ажилласан ажлын хэсэг маш их хүчин чармайлт гаргаж, зөвшилцөх аргуудыг харилцан хийж, Монгол улсын засаглалд санаачилга гаргаж байгаад баярлаж байна. Гэхдээ зөвшилцөл гэдэг маань олонхи нь биш, цөөнхийнхөө саналыг хэр зэрэг хүндэтгэж, цөөнхийнхөө саналыг тусгахын тулд хэр зэрэг максимум хүчин чармайлт гаргаж байгаад зөвшилцөлийн утга агуулга нь илэрхийлэгдэх болохоос биш, олонхиороо түрээд явчихбал үүнийг фашизм гэж нэрлэдэг. Энэ талаас нь бид их сайн бодох ёстой. Тэгвэл санал авсан намууд, шударга ёс эвсэл, иргэний зориг ногоон нам ямар санал тавьсан юм вэ? Ямар санал тавьсан болоод болохгүй байгаа юм вэ? Нэгдүгээрт,  тогтолцоондоо пропорциональ элементийг илүү оруулъя гэсэн санал юм. Энэ нь юу гэсэн үг вэ гэхээр Монгол улсад цаашдаа парламентийн бүгд найрамдах улс байх юм бол үндсэн хуульд заасан Улс төрийн намуудаар дамжуулаад, улс төрийн намуудыг төлөвшүүлэх замаар Монгол улсын парламентийн засаглалыг бэхжүүлье гэсэн утгаар 38:38 гэсэн саналыг тавьсан. Түүнийг хүлээж авахгүй байгаа юм байна. Түүнийг хүлээж авахгүйгээр үл барам, дээр нь одоо байгаа 48:28 гэсэн 28-ийн пропорциональ элементийн үзэл санааг нь үхүүлэх замаар 5 бүс болгоод пропорциональ гэдэг элемент буюу парламентийн засаглалын төлөвшлийг хангадаг энэ элемэнтээ өөрсдөө бид устгах санал оруулж ирээд байна. Дээр нь нэмээд, мажиратор тогтолцооноосоо пропорциональ нь хамаардаг тэнцүү биш ижил заалтууд орж ирсэн байна.  Тийм учраас шударга ёс эвсэл ч гэсэн саналаа тавиад энэ асуудал дээр буурь суурьтай хандах гээд байна. Манай намаас С.Оюун гишүүн орсон байсан ч, аргаа ядаад энэ ажлын хэсгээс гарсан байна лээ. Тэгтлээ жижиг намуудыг ингэх шаардлага байгаа юм уу? Энэ ардчилал мөн үү? Энэ зөвшилцөл мөн үү? Энэ талаасаа бид маргаашийн сонгуулийг харах бус нөгөөдрийн Монгол улсын парламентийн засаглалыг, улс төрийн намуудыг зэрэг төлөвшүүлэх замаар энэ засаглал болон ардчилалын хэлбэрийг сайжруулаад явах ёстой. Өөрөөр хэлбэл, Үндсэн хуулиндаа ийм заалттай тийм л улс шүү дээ. Хамгийн хариуцлагатай хоёр нам маань энэ дээр их анхааралтай хандаасай гэж би бодож байна.

Улсын Их Хурлын гишүүн С.Дэмбэрэлийн ажлын алба