Улсын Их Хурлын 2015 оны хаврын ээлжит чуулганы 2015 оны 06 дугаар сарын 04-ны өдрийн / Пүрэв гараг/ хуралдааны гар тэмдэглэлээс хүргэж байна.
Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2015.04.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/;
Улсын Их Хуралын гишүүн С.Дэмбэрэл: Энэ их гэмгүй санал юм. Хууль хийхдээ, дандаа захиргааны арга хэрэглэдэг, тогтсон практик дээр ядахдаа ганц эдийн засгийн агуулгатай зүйл оруулъя гэж бодсон юм. Архидан согтуурахтай тэмцэхэд зөвхөн захиргааны аргаар тэмцэх бус эдийн засгийн хөшүүргээр, ялангуяа анхдагч үйлдвэрлэгчийн шатанд, аж ахуй нэгжүүдийг дэмжих асуудал бол амьдрал дээр бол их чухал байдаг. Агуу их ойлгодог хүмүүс байдаг учраас үүнийг ойлгоод хэрэггүй гэж үзсэн юм шиг байна. Би бол татаж авсан ч болж байна. Уг нь бол ийм зүйлүүд цаашдаа хуулинд ороод явж байх ёстой юм. Хууль зүйн яам “стандартуудыг нэрлэж болдоггүй юм, та агуулгаар нь оруулах хэрэгтэй” гэж надад хэлж, зөвлөсөн. Өөрөөр хэлбэл, ISO 9000 буюу чанарын ерөнхий стандарт, ISO 14000 буюу байгаль орчны стандарт-үйлдвэрлэл, ISO 22000 буюу хүнсний аюулгүй байдлын стандарт, ISO 26000 буюу компаний нийгмийн хариуцлагын стандартуудыг аж ахуйн үйл ажиллагааны дагуу үйлдвэрлэлийн үйл явцад нэвтрүүлсэн бол тэдгээрийг төрийн бодлогоор дэмжинэ” гэж оруулж, томёолж өгвөл гэмгүй заалт юм. Татвар гэж хэлээгүй, төрийн бодлогоор архины үйлдвэрлэл, хэрэглээг явуулахад компаниуд бүгд татвараас гадна, /нүд чичлэхээс гадна/ чанартай, байгаль орчинд ээлтэй, хүнсний аюулгүй байдлыг бүрэн хангасан, компаний нийгмийн хариуцлагаараа сайн ажил хийдэг, тэр архины үйлдвэрлэл эрхлэгчдийгээ төрийн бодлогоор дэмжинэ гэж хэлэхэд огт гэмгүй зүйл. Үүнийг та бүхэн өөрсдөө мэдэцгээ, яасан ч хамаа алга, уг нь бол хуулинд энэ зүйлийг оруулж өгье гэж бодсон юм. Үүнийг та бүхний мэргэн оюун ухаан мэдтүгэй.
Улсын Их Хуралын гишүүн Ё.Отгонбаяр: Энэхүү заалтыг санаачилсан гишүүдээс асууя. Таны хэлж байгаа логик саналыг бүгд Байнгын хороо /Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны 2015.05.20/ дээр зөв гэж дэмжсэн. Яагаад энэ санал унасан бэ гэхээр төслийн 4.13.2 гэдэг заалт нь архидан согтуурахтай тэмцэх сантай холбоотой заалт байсан. Архидан согтуурахтай тэмцэх сан, сангийн мөнгийг сайн чанартай архи үйлдвэрлэсэн аж ахуй нэгжид өгөх гэж байгаа юм шиг ийм заалт болж хувираад байна гэдэг үүднээс дэмжигдээгүй. Тэгэхээр та 4.13.2-ыг хуулийн өөр зүйл заалт руу явуулаад санаагаа энд нь оруулах тал дээр судалж үзсэн зүйл байна уу? Гишүүд бол үүнийг дэмжих байх гэж бодож байна. Буруу зүйл дээр орсон учраас ийм байдал бий боллоо.
Улсын Их Хуралын гишүүн С.Дэмбэрэл: Судалсан зүйл байхгүй, Хууль зүйн байнгын хорооны хүмүүст үүнийг нэг аятайхан газар оруулаад хийгээрэй гэж хэлсэн. Хэлэлцүүлэг нь хурдан явж байсан учраас, сантай холбож, ингээд Хууль зүйн байнгын хорооныхон архидан согтуурахтай тэмцэх сантай тохирохгүй байна, тиймээс ерөнхийдөө таарахгүй заалт орлоо гэж үзсэн. Тэрнээс биш, заалтыг нь муулсандаа, буруу гэж хэлсэндээ биш, буруу газар орсон зөв заалт байна гэсэн утгаар хэлсэн байгаа. Би одоо хаана оруулах эсэхийг мэдэхгүй байна.
Улсын Их Хуралын гишүүн Х.Тэмүүжин: Энэ заалт Хуульзүйн байнгын хорооноос биш, Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооноос орж ирсэн, гэхдээ хууль нь өөрөө нэмэлт өөрчлөлт оруулж, хөндөгдсөн зүйл заалтаар олруулж ирсэн юм билээ. Хөндөгдсөн зүйл заалт руу оруулж ирж байгаа гээд агуулгынхаа хувьд архидан соггтуурахын эсрэг тэмцэх сан дээр байсан.
Улсын Их Хуралын дарга З.Энхболд: Хэлбэрийн хувьд зөв боловч агуулгын хувьд Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн агуулгатай таарахгүй байгаа учраас дэгийн хуулийг зөрчихгүйн тулд буруу газар оруулсан юм байна. С.Дэмбэрэл гишүүнээ энэ хуулинд орох боломжгүй учраас хэрэгтэй газар нь томёолж оруулаад, өөрөө хууль санаачилбал болох уу? ISO 9000, ISO 14000 , ISO 22000 , ISO 26000 бүгд тодорхой бичвэр авч, ер нь архины үйлдвэр ч биш, бүх үйлдвэрүүд, компаниуд ISOавсан тохиолдолд ямар нэгэн урамшуулал байхаар нийтлэг үйлдвэрэлийг дэмждэг хулиндаа ч юм уу оруулж өгч, стандарттай, стандартгүй хоёрын ялгааг гаргаж өгвөл хэрэгтэй юм байна. Одоогийн байдлаар орох боломжгүй юм байна, саналаа хураая, хуулиа татах юм уу?
Улсын Их Хуралыйн гишүүн С.Дэмбэрэл: Энэ заалтыг хамгийн гол нь зөв утгатай заалт гэдгийг та бүхнээс сонсох гэсэн юм. Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд нэгэнт оруулж болохгүй бол хууль санаачилах алба ч байхгүй, хэрэггүй гэж бодож байна. Үүнийг Засгийн газар сонссон байх гэж бодож байна. Одоо янз бүрийн хууль оруулж ирэхдээ, түүний дотор үйлдвэрлэлийг дэмжих хууль оруулж ирэхдээ Ж.Эрдэнэбат сайд гэдэг ч юм уу, хүнсний аюулгүй байдал гэдэгт органик гэсэн хүнсний аюудлгүй байдлын тухай хууль оруулж ирэх гэж байна. Эдгээр хуулиуддаа тусгаад яваасай гэж хүсэж байна, би энэ заалтаа татаад авъя.
Улсын Их Хуралын гишүүн С.Дэмбэрэлийн ажлын алба
Tweet
