Улсын Их Хурлын 2014 оны намрын ээлжит чуулганы өнөөдрийн /2015.01.29.Пүрэв гараг/ үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар Элчин сайдыг эгүүлэн татах, томилох тухай асуудлыг зөвшилцөв. Энэ талаарх хууль санаачлагчийн илтгэлийг Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга П.Цагаан, Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн Н.Энхболд нар танилцуулсан юм.

УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэл: Та бүхэнийг дэмжиж байна, ажлын өндөр амжилт хүсье !

Нэгдүгээрт, Бүгд Найрамдах Ардчилсан Лаос Ард Улсад цагаан будаа тарих асуудлыг болих хэрэгтэй, үүнийг битгий дахин яриараай Л. Галбадрах элчин сайдаа, Лаосд цагаан будаа тариад ( чадах уу! ) тэгээд Монголд оруулж ирэх юм гэнэ, олон жил ярилаа наадахыг чинь....

Хоёрдугаарт, Тайланд улс дээр экспортыг дэмждэг, институт талаас нь амжилттай хэрэгжүүлдэг туршлага бий. Үүнийг яаж дэмждэгийг судлах ёстой.

Бүгд Найрамдах Сингапур Улсад суух Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Т.Лхагвадорж танд хандаж хэлэхэд, хөрөнгө оруулалтын асуудал дээр онцгой анхаарч, Монголын компаниуд энэ чиглэлээр ажиллах, хөрөнгө оруулалтыг татах ажил дээр онцгой анхаарч ажилаасай гэж хүсэж байна. Тэд мэргэжлийн хүнийг их чухалчилж үздэг, тэднээс суралцах зүйл их бий. Тухайлбал та хувийн хэвшил, хөрөнгө оруулалт, хөрөнгийн биржийг маш сайн мэддэг. Манай гадаад харилцаанд ийм л хүмүүс хэрэгтэй байгаа.

Гуравдугаарт, Бүгд Найрамдах Энэтхэг улсын хувьд уламжлалт ёсоор маш олон хүнийг Монголоос сургаж байсан. Сургалт нь их олддог. Элчин сайд Г.Ганболд та бидний өнөөдрийн ярьж байгаа, төслийн үнэлгээний чиглэлээр маш сайхан курсуудэд олон хүнийг хамруулаасай. Мөн Бүгд Найрамдах Энэтхэг улсын жижиг дунд бизнесийн хөгжил болон Засгийн газрынх нь зүгээс технологи дамжуулалтаараа алдартай учраас энэ талаас нь анхаарч ажиллахыг санал болгож байна.

Дөрөвдүгээрт, Польш Улсын хувьд жижиг дунд үйлдвэрлэлийн тоног төхөөрөмж, тал дээр, олон санал авах боломжтой шүү. Түүнчлэн тухайн улс орны холбогдох холбоод Худалдаа Аж Үйлдвэрийн танхимтай идэвхитэй ажиллаарай.

Тавдугаарт, Бүх элчин сайдын яам, ялангуяа Европт байгаа элчин сайдын яамдууд хамтраад Монголын хөрөнгө оруулалт түүний орчныг сурталчилах тал дээр Бэрлин төвтэй Европын цуврал семинаруудыг өөрсдийнхөө хүчээр хийгээсэй гэж бодож байна.

Зургаадугаарт, Бүх элчин сайдын яам, Гадаад хэргийн сайд Л.Пүрэвсүрэн сайдад санал болгоход Монголын өнөөгийн эдийн засаг дахь экспортын бүтцийг солонгоруулах ажил байгаа.

Гадаад хэргийн сайд Л.Пүрэвсүрэн таны зүгээс тушаал гаргаад “нэг элчин сайдын яам-нэг экспортын бүтээгдэхүүн-нэжгээд технологи” гэсэн  уриатайгаар бүх элчин сайдын яамдуудад үүрэг өгөөсэй.

Долоодугаарт, Мөн Монголын экспортын бараануудыг хувиарлаж аваад “энэ нутаг дэвсгэр дээр ямар экспортын бүтээгдэхүүнийг дэмжин урамшуулан борлуулаж болох зах зээлийг хайх” гэсэн ийм тодорхой зүйлүүд дээр элчин сайдын яам дэмжин ажиллах ёстой.

Би бол дипломатын мэргэжил гэдгийг ингэж ойлгодог. Тэрнээс биш, С.Ганбаатар гишүүний асуултанд хариулсан шиг их ерөнхий хариулт өгсөн байдлаар ажиллаж бас болохгүй л дээ.

Наймдугаарт, Монгол улсын нэр төр, имижийг маш сайн сайжруулах шаардлага байгаа. Зээлжих зэрэглэлээс аваад, Монгол улсын ерөнхий брэндыг энэ чиглэлээс нь элчин сайдын яам бүхэн өөрсдийн гэсэн төлөвлөгөөтэй ажиллаасай гэж бодож байна. Яагаад гэвэл энэ бол манай улсад маш их хэрэгтэй. Тэр тусмаа одоо.

Монгол улсыг дэлхий дээр мэддэггүй, эсвэл Чингис хаанаар мэддэг л имиж байгаа. Тийм учраас элчин сайдын яам бүхэнд тусгай даалгавар өгөөд, ажиллаасай гэж бодож байна.

Есдүгээрт, Монгол улс, Нэгдсэн Үндэсний байгууллагын хувьд далайд гарцгүй Улс гэдгээсээ гадна хүний эрхийн асуудал бас бий. НҮБ 2015 оны 5 дугаар сард Хүний эрхийн асуудлаар Монгол Улсын тайлан илтгэлийг сонсоно.

Аравдугаарт, Ер нь НҮБ-ын Хүний эрхийн комисс Монгол улсыг хүний эрхийн зөрчилтэй орон гэж үздэг. Энэ талаас нь НҮБ-ын хүний эрхийн үндэсний комисстой маш сайн идэвхтэй ажиллах ёстой шүү...Гэхдээ хүний эрхийг ноцтойгоор зөрчсөн үйлдлүүд хэвээр байгаа. Дэлхий дээр одоо цаана чинь Монгол Улсыг “Hotel Mongolia” гэж ёжлон нэрлэж байна. “Hotel California” гэдэг дууны ёгт утгыг асуумаар...Гадны хүнийг урьж авчирчхаад шоронд хатаадаг, хилээр гаргадаггүй, хүний эрхийг зөрчдөг гэм мэт ичмээр үйлдлүүдээсээ болоод...

Энэ бол маш чухал асуудал, сайн бодож ажиллаасай. Дайлайд гарцгүй орны хувьд конвенцүүдийн хэрэгжилт, мянганы хөгжлийн тогтвортой хөгжлийн зорилтуудыг яаж хангах гэдэг асуудлууд дээр НҮБ-ын системд ажиллаж байгаа Монгол хүмүүсээ ашиглах ёстой.

УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэлийн ажлын алба