Нэг. Хуулийн төсөл боловсруулах үндэслэл, шаардлага
Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдлын Зөвлөлөөс гаргасан ангийн зориулалттай, импортоор оруулж ирж буй галт зэвсэг, сумны тоог зохистой хэмжээнд байлгах нэгдсэн бодлого боловсруулж, тэдгээрийн борлуулалт, хэрэглээнд тавих хяналтыг сайжруулах чиглэлээр арга хэмжээ авах тухай зөвлөмж гаргасан.
Улсын Их Хурлаас 2001 онд баталсан Галт зэвсгийн тухай хууль нь зэвсэгт хүчин, бусад цэрэг, цагдаа, тагнуул, хорих байгууллагын эзэмшилд байгаа байлдааны зориулалттай галт зэвсгээс бусад галт зэвсгийг өмчлөх, эзэмших, ашиглахтай холбогдсон харилцааг зохицуулж байгаа бөгөөд уг хуульд 3 удаа нэмэлт, өөрчлөлт орсон байна.
Галт зэвсгийн тухай хуульд сумны эргэлттэй холбоотой зохицуулалт байхгүй, галт зэвсгийн хэв загварыг өөрчлөх, үйлдвэрийн бус аргаар хийж бэлтгэсэн тохиолдолд хүлээлгэх хариуцлагын хэм хэмжээ байхгүй, хариуцлагын хэмжээг нэмэгдүүлэх, иргэд аж ахуйн нэгжийн өмчилж болох галт зэвсгийн техникийн үзүүлэлт тодорхойлолтыг байлдааны зориулалттай галт зэвсгээс ялгаатай тогтоох, Хууль зүйн сайд тусгай зөвшөөрөлтэй холбоотой үйл ажиллагааг бүрэн хариуцаж, хяналт тавьдаг байх, буудлага спортын чиглэлээр сургалт, тэмцээнд оролцоход галт зэвсэг, сумны эрэлт хэрэгцээ их байгаа хэдий ч улсын хилээр оруулах асуудал хүндрэлтэй байгаа зэрэг зохицуулалтыг хуульчлах шаардлагатай байна.
Галт зэвсгийн тухай хуулийн төсөлтэй холбогдуулан уулзалт ярилцлага, хуулийн байгууллагуудаас ирүүлсэн санал, бусад судлаачдын ирүүлсэн судалгааны материалыг судлан үзэж галт зэвсэг хэрэглэн үйлдэж буй гэмт хэргийн тоо ихсэж байгаа, улсын хилээр оруулж ирэх явдал ихэссэн, галт зэвсэгтэй холбоотой мэдээ баримтыг нэгтгэх байгууллага тодорхой бус, галт зэвсгийг хадгалах, авч явах, борлуулах зэрэг зохицуулалт нь тодорхой бус, хариуцлагын хэм хэмжээ сул, галт зэвсэгтэй адилтгах хүнийг хөнөөх чадвартай хэрэгслийн талаарх зохицуулалт байхгүй зэргийг судлан үзсэний үндсэн дээр Галт зэвсгийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг боловсруулах нь зүйтэй гэж үзлээ.
Хоёр. Хуулийн төслийн зохицуулах харилцаа, хамрах хүрээ
Хууль, Улсын Их Хурлын бусад шийдвэрийн төсөл боловсруулах, өргөн мэдүүлэх журмын тухай хуулийн 15.8.1-д заасны дагуу уг хуульд олон нэмэлт, өөрчлөлт оруулах буюу үүний улмаас хуулийн үзэл баримтлал өөрчлөгдөх, бүтэц, уялдаа алдагдахад хүрэх, эсхүл тухайн хуулийн нийт заалтын тавиас дээш хувьд нь нэмэлт, өөрчлөлт орохоор бол шинэчилсэн найруулгын төслийг боловсруулна.
Хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлд уг хуулиар зохицуулах харилцаа, хамрах хүрээг дараахь байдлаар тусгана. Үүнд:
Нэгдүгээр бүлэгт хуулийн нийтлэг үндэслэл болох хуулийн зорилт, нэр томъёоны тодорхойлолтын талаар тусгана.
Хоёрдугаар бүлэгт галт зэвсгийн төрлийн талаар зохицуулалт оруулна. Галт зэвсгийг иргэний, харуул хамгаалалт, хууль сахиулагчийн болон албаны гэж ангилах ба түүнтэй холбоотой нарийвчилсан зохицуулалтыг хуульчилна. Мөн галт зэвсэгтэй адилтгах хүнийг хөнөөх чадвартай хэрэгслийн жагсаалтыг хууль зүйн сайд баталдаг байхаар хуулийн төсөлд тусгана.
Гуравдугаар бүлэгт иргэн, хуулийн этгээдэд галт зэвсгийг өмчлөх, эзэмших, ашиглах, бүртгүүлэх, үнэмлэх олгох, хадгалах, хязгаарлах талаар тусгана. Галт зэвсгийг хуульд зааснаас бусад тохиолдолд хуулийн этгээдэд өмчлүүлэхгүй байх, галт зэвсгийг хуулийн этгээд нь худалдан борлуулахаасаа өмнө шүүх шинжилгээний байгууллагад хүргүүлдэг байх зэрэг асуудлаарх зохицуулалтыг тусгана.
Мөн спорт, сургалтын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулахтай холбоотой журам батлах эрх бүхий албан тушаалтан, иргэн галт зэвсгийн сургалтад хамрагдсаны үндсэн дээр гэрчилгээ авах, шүүхийн шинжилгээний байгууллагад галт зэвсгийн хошуу, хонгионы дээжийг өгсөн байх, галт зэвсгийн үнэмлэх хэрхэн авах, галт зэвсгийн үнэмлэхийн загвар, үнэмлэх олгох журам, галт зэвсгийг хуулийн шаардлагад нийцээгүй этгээдэд өмчлөх, эзэмших, ашиглуулахгүй байх талаарх хязгаарлалт зэргийг хуулийн төсөлд тусгана.
Дөрөвдүгээр бүлэгт галт зэвсэг, сумыг нийтэд худалдах, импортлох, галт зэвсгийг хэрхэн худалдаж авах, түүнийг өвлөх бэлэглэх талаар зохицуулалт оруулна. Нийтэд худалдах төв улсын хэмжээнд нэг байх ба салбар байгуулах саналыг Хууль зүйн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүн шийдвэрлэх талаар тусгана.
Тавдугаар бүлэгт галт зэвсэг, сумыг улсын хилээр оруулах, улсын хилээр нэвтрүүлэх журмыг батлах албан тушаалтныг тодорхой болгох, түүнчлэн Монгол Улсын иргэн өөрийн хэрэгцээнд нийцүүлэн 5 жилд нэг удаа улсын хилээр галт зэвсэг оруулж ирэх, түүндээ зориулсан сумыг оруулж ирэх болон түүнтэй холбоотой нарийвчилсан зохицуулалтыг тусгана.
Зургаадугаар бүлэгт галт зэвсгийг олон нийтийн газар авч явах, түүнд хяналт тавих болон улсын хэмжээнд тооллого явуулах, галт зэвсэг, сумыг хураах байгууллага, албан тушаалтны талаар зохицуулалт оруулах бөгөөд хариуцлагын хэм хэмжээ, шилжилтийн үеийн зохицуулалтыг тусгана.
Гурав. Хуулийн төсөл батлагдсаны дараа үүсч болох, нийгэм, эдийн засгийн үр дагавар, тэдгээрийг шийдвэрлэх талаар авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний санал
Хуулийн төсөл батлагдсанаар иргэдийн болон бусад аж ахуйн нэгжийн өмчлөлд байгаа галт зэвсгийн тоо хэрэглээг хяналтад авч, гүйлгээг нь зохистой хэмжээнд хянах бүрэн боломжтой болох юм. Төсөл батлагдсанаар нэмэлт хөрөнгө, зардал шаардагдахгүй бөгөөд галт зэвсэг, сумны борлуулалт, хэрэглээг зохицуулах түүнд тавих хяналт сайжирна.
Дөрөв. Хуулийг хэрэгжүүлэхтэй холбогдон цаашид шинээр боловсруулах буюу нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, хүчингүй болгох хуулийн талаар
Хуулийн төсөл нь Монгол Улсын Үндсэн хууль болон бусад хууль тогтоомжтой нийцэж байгаа бөгөөд төсөлтэй холбоотойгоор Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хууль, Захиргааны хариуцлагын тухай хууль, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хууль болон Эрүүгийн хуулийн холбогдох зүйлд өөрчлөлт оруулах, Амьтны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах, Хууль хүчингүй болгох тухай, Бууны албан татварын тухай хуулийг шинээр боловсруулна.
Tweet