2014 оны 10 дугаар сарын 08-ны өдрийн Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдааны тэмдэглэлээс. 

4.    Зээлийн батлан даалтын сангийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн /хэлэлцэх эсэх/

 С.Дэмбэрэл:

1. “Жижиг Дунд Үйлдвэрлэлийн Сан” гээд олон жил ярьсан. Сүүлийн үед хуулийн хэрэгжиж байгаа байдлыг нь харахад хэт их арилжааны банкжаад байна. Өнөөдрийн Монгол Улс арилжааны банкны дэглэмд хэт их ороод байна. Тэрний үр өгөөж нь бидний анх хүсч байсан тэр хэмжээнд хүрч чадахгүй байна. Хэдийгээр Жижиг Дунд Үйлдвэрлэлийн Сан ажиллаад байгаа боловч, эдийн засгийн орон зайд байгаа эрэлт хэрэгцээг бидний хүссэн хэмжээгээр бүрэн хангах чиглэлд тэр болгон хүрч ажиллаж чадахгүй байна. Ялангуяа үйлдвэрлэл эрхэлдэггүй боловч үйлчилгээ эрхэлдэг, худалдаа хийдэг, улмаар түүнийгээ өргөжүүлэхийн тулд эргэлтийн хөрөнгө шаардагдаж байдаг хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийн олонхи болсон бизнесийн хувьд огт хүрэлцэхгүй байна. Үүнийг та бүхэн ч мэдэж байгаа. Уг нь Жижиг Дунд Үйлдвэрийн сан реклам явуулах хэрэггүй байдаг. Өрсөлдөөнт орчинд, хамгийн эрэлт хэрэгцээтэй гэж үзсэн хүмүүс тэртээ тэргүй очиж байгаа. Гэхдээ миний харж байгаа гол дүгнэлт бол хөрөнгө мөнгөний дутагдал. Аймгуудад болон Улаанбаатар хотод салаа мөчрөө түгээсэн байдлаас нь ч харсан энэ бүх дутагдлаас гадна, хамгийн гол нь арилжааны банкны диктатур (дарангуйлагч) дэглэмд орсон байдалтай байна. Тийм учраас цаашид гарах шийдвэр, аливаа өөрчлөлтийг энэ талаас нь бодолцсон зүйл гараасай гэж хүсэж байна.

2. Жижиг Дунд Үйлдвэрийн Сан бол энэ засагт байгаа бусад сул чөлөөтэй байгаа мөнгөн хөрөнгүүдийг төвлөрүүлэх талын эрх зүйн боломж байхгүй. Зөвхөн ноогдсон төсвөөсөө л хамааралтай байдаг. Төсөвт сул чөлөөтэй байгаа бусад сангууд, бусад мөнгөн хөрөнгийг өөртөө татан төвлөрүүлж ашиглах эрх зүйн боломж байхгүй байна.

3. Манай арилжааны банкууд Жижиг Дунд Үйлдвэрт хөрөнгө оруулж болдог билүү, үгүй юу? Энэ бас хэтэрвэл аюултай. Үүний хөрөнгө оруулалтын хязгаарыг тогтоохгүй бол, бусад улс орнуудын туршлагыг харж байхад, арилжааны банкны хөрөнгө оруулалт ихэссэнээс болоод энэ нь өөрөө миний түрүүн хэлсэн зүйлийн нэг шалтгаан нь болж байж магадгүй юм шүү. Жишээлбэл, Улаанбаатар хотод байгаа ЖДҮ-ийн Сангийн үйл ажиллагааг би мэдэж байна. Улаанбаатар хотын сан босоо удирдлагатай юм уу? Яаж холбож байна? Улаанбаатар хотын хамаагүй үрээд байгаа энэ мөнгөн хөрөнгө болон бичил бизнесийг дэмжье гээд байгаа тэр 15 сая ам.доллар нь энэ сангаар дамжин явагдаж байна уу, үгүй юу? Улаанбаатар хотын бизнесийг дэмжих үйл ажиллагаа, үүнтэй холбоотой банкнуудын болон бусад мөнгөн хөрөнгөнүүд энэ Сан руу орж чадаж байна уу, үгүй юу? гэх мэтээр Жижиг дунд үйлдвэрийн Санг орон даяар маш хүчтэй байгууллага болгох хэрэгтэй байна. Тэгэхгүй л юм бол  иймэрхүү байдалтай хэвээрээ л цаашаа явна. Одоогийн байгаа байдлаасаа илүү гарч огт чадахгүй. Энэ бол бизнес эрхлэгчдийн олонхынх нь хувьд хамгийн сүүлчийн найдлага юм шүү. Энэ талаас нь бодож өөрчлөх ёстой гэдгийг хэлмээр байна. Баярлалаа.