2012 оны 12 сарын 25-нд 09.00 цагаас “Б” танхимд болсон Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдааны тэмдэглэлээс:
- “Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлого батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл /эцсийн хэлэлцүүлэг/;
С. Дэмбэрэл: Тодруулъя. “Хувиараа” гэсэн үгийг “бичил уурхай” гэж өөрчлөх гэж байгааг Д.Ганхуяг сайдаас асууя. Хувиараа аж ахуй гэдэг нь хууль бус шүү дээ, тиймээ? “Бичил уурхай” гэвэл бизнес аж ахуйн хэлбэрт орж байна гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл цаашдаа Монгол улсын эрдэс баялагийн салбарт хувиараа уул уурхайн бизнес эрхэлж болохгүй юм байна. Зөвхөн бичил уурхайн аж ахуй хэлбэрээр эрхэлнэ гэсэн тийм санаа мөн үү?
Д.Ганхуяг: Хуулинд “бичил уул уурхай” гэсэн томъёлол байгаа. Угаасаа Монгол улсад хууль бус үйл ажиллагаа явуулж болохгүй шүү дээ. Ямар ч үйл ажиллагаа хуулийн дагуу явагдах ёстой. Бичил уурхайчдыг бол нөхөрлөл, хоршоонд нэгдэн хамтарч ажиллах, том компаниудын туслан гүйцэтгэх ажил хийх, том компаниудын хийхгүй ажлыг нөхөж хийдэг, соёлтой, албан ёсны хэлбэрээр ажиллах ёстой гэж ойлгож байна. Зөвшөөрөл өгнө гэсэн ойлголт байхгүй...
С.Дэмбэрэл: 2.1.8 дахь заалтыг хасч байгааг хэвлэл мэдээлэлээр дамжуулан хүмүүс зөв ойлголт өгөх зорилгоор тайлбарлах зүйл надад байна. Энэ заалтан дотор байсан “Хойч үедээ үлдээнэ” гэсэн зүйл заалт нь энэхүү бодлогын баримт бичгийн үзэл баримтлалын томьёололд бүрэн шингэчихсэн зүйл байгаа юм. Тогтвортой уул уурхай гээд орчихсон байгаа юм. Энэ нь өнөөгийн болон хойч үеийнхэний эрх ашгийг баланслах гэдэг байдлаар энэ бизнесийн үзэл санаа, философи нь үүнд орчихсон учраас энэ заалтыг хасч байгаа гэдгийг хэлэх гэсэн юм...
С. Дэмбэрэл: Алтны тушаалт, валютын нөөц, төгрөгийн ханш... Энэ бүх асуудлууд нь эдийн засгийн бодлого шаардсан асуудал. Саяхан бид 2014 оны Мөнгөний бодлогоороо валютын зах зээлд оролцогчдын тоог нэмэгдүүлнэ гэж заадаг маань цаад утгаараа, алтны компаниудыг валютын зах зээлд оролцох боломжтой экспортлогчдынх нь хувьд оролцуулах, ингэснээрээ алтаа тушаагаад доллар аваад, валютын зах зээлд чөлөөтэй оролцох, зарах боломж олгоно гэсэн үг. Энэ чинь Оюу толгойд ч бас хамаатай. Нэг ийм механизм хийж өгсөн.
Нөгөө талаар төв банкны хийгээд байгаа зүйл нь бас үндэсний мөнгөн тэмдэгтийн эрсдлээс хамгаалах механизм шүү дээ. Энэ талаас нь ойлгоод, энэ чиглэлээр хуулиндаа бас мөнгөний бодлоготой уялдуулсан заалт оруулж өгвөл гараад байгаа үл ойлголцлуудыг тодорхой хэмжээгээр шийдэх механизм гэж үзэж байна. Энэнийг анхаарна уу. Баярлалаа.
Tweet