УИХ-ын Чуулганы 2014 оны 01 дүгээр сарын 24-ны нэгдсэн хуралдааны тэмдэглэлээс: “Аж ахуйн албан татварын тухай хууль нэмэлт оруулах тухай нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулиудын /хэлэцэх эсэх/

С.Дэмбэрэл: Татварыг хялбаршуулах, татварын хувь хэмжээг багасгах асуудалд миний хувьд байнгын дэмждэг байр суурь баримталдаг. Өнөөдрийн ороод ирсэн төслийг хэлэлцэх эсэх асуудлыг дэмжиж байна. Гэхдээ ганц зүйл хэлмээр байна. Одоо Монгол улсад 80:20, 90:10, 96:4 гэсэн буруу харьцаатай бүтцийн гажигууд, эдийн засгийн буруу бодлогын илэрхийллүүд тогтчихсон байгаа. Энэ бүхнийг өөрчлөх том шинэтгэл хэрэгтэй. Энэ шинэтгэлийн нэг хэсэг нь татварын шинэтгэл. Татварын шинэтгэл нь дотроо 2 зүйлийг гол болгодог. Нэг нь цаг хугацаа, нөгөөх дэс дараалал. Энэ талаасаа, миний хамтарч боловсруулсан хуулийн төслийг хэлэлцэхээр болсон шүү дээ. Даргын зөвлөл дээр дараагийн удаад хамтруулаад хэлэлцэхээр ярьсан гэдийг та бүхэнд мэдээлэл өгье. Б.Чойжилсүрэн гишүүний гаргаад байгаа тэр зүйл бол бодит амьдралын үндэслэл. Өнөөдрийн бодит амьдрал дээр Нэмэгдсэн өртгийн татвартай холбоотой 10 төрлийн хүндрэл байдаг. Эдгээрийг нэг бүрчлэн гаргаж ирээд, тэрэнд зарцуулдаг хугацаа, зардлыг нэг бүрчлэн гаргаад үзэхээр, нэмэгдсэн өртгийн албан татварын зөв системийг бид сонгож авч чадсан юм уу гэсэн суурь асуулт гарч ирдэг. Яагаад гэвэл, манайх маш их аж үйлдвэржсэн, зах зээл өндөр хөгжсөн улс орнуудын маш нарийн, нийлмэл, хэцүү нэмэгдсэн өртгийн татварын НӨТ-ийн системийг хуулж авчираад тавьчихсан байдаг. Энэ нь бүх судалгаагаар нотлогддог. Тийм учраас хэлэлцэх явцад 2 - 3 асуудал ярих ёстой.

1. Босго нэмэгдүүлэх асуудал эдийн засгийн бодит амьдралд хэр зэрэг гажуудлуудыг яаж үүсгэж байсан бэ, яаж үүсгэх вэ гэсэн нэг асуудал.
2. Нийт татварынхаа түвшингээ багасгаж, 3-5% болгоод, бүгдээрээ татвар төлөх. Тэгээд аж ахуйн нэгжүүдэд хамгийн их хүндрэл учруулдаг 10 төрлийн гацаанууд буюу садаа бэрхшээлүүдийг, /жишээлбэл, нягтлан бодох бүртгэл дээр гэхэд л олон төрлийн дансаар явдаг.../ арилгах зүйлийг иж бүрнээр нь хамт хийе. Сайн ярилцаад, иж бүрэн шинэчлэлийн маягаар үүнийг хийж чадвал, цаашдаа аж ахуйн эрхлэгчдэд жам ёсоороо өсөж дэмжихэд нь маш чухал хэрэгцээтэй татварын шинэчлэл болно. Тийм учраас төслийг дэмжиж байгаа юм.
3. 90% -ийг буцааж олгох  гэдгийг бас дэмжиж байгаа. Гэхдээ бас нэг зүйл бодох хэрэгтэй. Төлсөн татварынх нь 90%-ийг буцааж олгодог системийг үүсгэхээсээ илүү, 5% татвар луу шилжих явдлыг зэрэг бодож болохгүй юу? Татварын хувь хэмжээг 10%-аар хийж болсон юм чинь, 5% болгож бас болно шүү дээ. Нэгэнт авсан татварынхаа 90%-ийг буцааж өгч чадна гэж үзэж байгаа юм бол авах татварынхаа хувийг багасгах нөхцөл бололцоо, нөөц байна гэсэн үг. Энэ талаас нь бодож татварын реформыг иж бүрэн хийвэл яасан юм бэ? Нэмэгдсэн өртгийн татварын хувьд бол бүх намууд оролцсон, мэргэжлийн хүмүүсийг оролцуулсан маш том ажлын хэсэг байгуулаад ярилцмаар байна. Сангийн яам оруулж ирээд, зөвхөн төсвийн байнгын хороон дээр үүнийг хэлэлцэнэ гэдэг бол physical талаас нь буюу төсвийн талаас хараад байгаа хэрэг. Гэтэл эдийн засгийн хөгжлийн яам, эдийн засгийн байнгын хороо хааччихсан юм бэ? Энэ бүх юмыг оролцуулсан татварын реформ гэдэг талаас нь хандмаар байна. Энэ бол зөвхөн physical шинжтэй, төсөв бүрдүүлэх арга хэрэгсэл бишээ. Эдийн засгийн хөшүүрэг гэдэг талаас нь бодсон реформыг хийе гэсэн саналтай байна. Энэ чиглэлээр ажлын хэсэг байгуулагдаасай гэсэн бодолтой байна. Баярлалаа.