УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН НАМРЫН ЭЭЛЖИТ ЧУУЛГАНЫ 2014 ОНЫ 1-Р САРЫН 9-НИЙ ӨДРИЙН НЭГДСЭН ХУРАЛДААНЫ ТЭМДЭГЛЭЛЭЭС:

ХЭЛЭЛЦСЭН АСУУДАЛ: Хотыг дахин хөгжүүлэх тухай, Хот байгуулалтын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай, Газрын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслүүд /хэлэлцэх эсэх/;

С. Дэмбэрэл: Миний хувьд 100% эсэргүүцэж, үг хэлмээр байна. Эсэргүүцэх хэд хэдэн шалтгаан байна.

1. Энэ хуультай хамт “Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай” хуулинд нэмэлт өөрчлөлт орж ирэх ёстой байсан. Яагаад гэвэл өнөөдрийн байдлаар, үндсэн хуульд заагдсан “Монгол улсын иргэд эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрхтэй” гэсэн заалт Улаанбаатар хотод хангагдахгүй байна. Улаанбаатар хот агаарын бохирдлоороо гамшгийн хэмжээнд очсон, онцгой нөхцөлд байгаа. өрөөр хэлбэл бид одоо гамшгийн нөхцөлд амьдарч байна. Гэтэл Нийслэлийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийг үзэхээр Улаанбаатар хотод амьдардаг иргэдийн өмнө хүлээх хотын удирдлагын үүрэг гэж байдаггүй. Бүрэн эрх нь байгаа мөртлөө үүрэг нь байдаггүй, ийм доголон хуультай байна. Энэ гажигуудтай, доголон хуулиа сайжруул. Малгай хуулиа сайжруулсаны дараа дагалдах хууль буюу дахин хөгжүүлэх тухай хуулийг маш өөр утгаар оруулж ирэх ёстой байсан. Гэтэл оруулж ирж байгаа байгууллага, оруулж ирж байгаа ажлын хэсгийн бүэлдхүүнийг хаахад барилга барьдаг хүмүүс байна. Барилга, зам, газрын талаас нь бодсон юм байж. Гэхдээ хүний талаас нь бодоогүй байна. Хэдийгээр тайлбарт нь  Үндсэн хуулийн заалтаас дурдаж байгаа ч энэ хуулийн гол агуулга нь “дахин хөгжүүлэх” гэдэг үгийг механикаар хуулж тавих биш, энэ хуулийн гол үзэл санаа нь Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хотыг тогтвортой хөгжлийн замд эргэлт буцалтгүй оруулах талаар хууль байх учиртай юм. Бусад улс орнуудын жишиг болон орчин үеийн хотуудын хөгжлийн чиг хандлагууд, Дэлхийн банкнаас явуулж байгаа хотын хөгжлийн талаархи бодлогын бүх баримт бичгүүдийг харахад тогтвортой хөгжсөн хотын тухай л ярьж байна. Гэтэл тогтвортой хөгжсөн 3 хууль байдаг.

1. Эдийн засгийн хууль
2. Нийгмийн хууль
3. Байгаль очны хууль

Энэ бүх зүйлүүд, орчин үеийн хот төлөвлөлт, хотыг дахин хөгжүүлэх ойлголтууд нь саяхан, манай хотын практикт нэвтэрсэн мөртлөө хотын эрх зүйн байдлын тухай хуулинд огт тусгагдаагүй байна. Энэ талаасаа бодож хуулиа татаж аваад, хотын эрх зүйн байдлын тухай хуулинд Улаанбаатар хотын иргэдийнхээ өмнө хүлээх үүргийг, мөн онцгой нөхцөлд байсан байдлыг нь харгалзаж үзэж байж, энэ бүх асуудлаа оруулж ирэхгүй бол болохгүй байна. Өчигдөрийн телевизын нэвтрүүлгээр гнарсан ярилцлагыг харж байхад, Улаанбаатар хот агаарын бохирдлын эсрэг яг ямар үүрэг хүлээдэг вэ гэсэн асуултанд хариулт байхгүй сууж байна. Бүрэн эрхтэй мөртлөө нэг ч үүрэг байхгүй сонин хууль хэдэн жилийн өмнө баталсан байна. Энэ зүйлүүдийг засаад, үүнийхээ дараа энэ хуулиа “Улаанбаатар хотын тогтвортой хөгжлийн тухай” хууль гэж нэрлээд саяны миний хэлсэн тогтвортой хөгжлийн 3 хуулийг энэ хуулийнхаа үзэл санаанд оруулчихаад, дараа нь хуулиа оруулж ирвэл энэ чинь сая нэг хууль шиг хууль болно. Түүнээс энэ бол барилга барих хууль биш, хүний үл хөдлөх хөрөнгийг хүчээр авчихаад, оронд нь мөнгө өгөх асуудал биш. Дээр нь, 80% дэмжиж байгаа гэж хэлчихээд, 20% нь хүний эрх чөлөөг зөрчөөд явах хууль биш. Бүтцийн гажиг, концефцийн гажиг хуулинд чинь орсон учраас энэ хуулийг огт хэлэлцэх шаардлагагүй, буцаах ёстой гэсэн саналыг минь дэмжээсэй гэж хүсэж байна. Баярлалаа.