УИХ-ын Чуулганы 2013 оны 12 сарын 12-ны нэгдсэн хуралдааны тэмдэглэлээс:
Хэлэлцсэн асуудал: “УИХ-ын гишүүн Р.Амаржаргалын УИХ-ын гишүүнээс татгалзах өргөдөл өгсөнийг хэлэлцсэн тухай”
З.Энхболд: - С.Дэмбэрэл гишүүн асууна уу.
С.Дэмбэрэл: - баярлалаа. Би Р.Амаржаргал гишүүний чөлөөлөгдөх хүсэлтийг төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаан дээр хэлэлцэх үед хэлсэн үгийг нь анхааралтай уншлаа. Тэгээд надад нэг асуулт төрлөө. Гэхдээ асуулт асуухаасаа өмнө нэг зүйл тайлбарлая.
Нэгдүгээрт, Та чөлөөлөгдөх хүсэлтээ 4 бүлэг үндэслэлээр тайлбарласан байна. Тэгээд үүнийгээ дотор нь 2 хувааж, субьектив болон объектив шалтгааныг бичсэн байна. Субьектив шалтгаанд нь хүнд төрөхөд нь хамт төрдөг “ичих булчирхай” гэдэг тэр биологийн шинж чанарыг өргөдөл бичихтэйгээ холбосон байна. Объектив талаасаа болохоор эхний шалтгаан чинь, “Монголын парламент салаа замын уулзвар дээр ирсэн байна. Энэ салаан дээр 8 сонголт байна. Үүний алинаар нь явах вэ?” гээд, “Бид сайн сонголт хийх парламент бүрдүүлж чадаагүй тул хариуцлага хүлээх ёстой” гэсэн 2-р аргументаа гаргаж тавьжээ. 3-р аргумент нь, Монгол улсын төр, эдийн засаг, нийгмийн бүх асуудлуудыг авч үзээд, хамгийн сүүлд нь “Ардчилсан нам гарч ирээд ч ялгаа алга байна шүү дээ” гэсэн хүмүүсийн шүүмжлэлийг үндэслэл болгон, /гэхдээ ямар судалгаагаар, яаж энэ үндэслэлээ баталгаажуулсаныг би мэдэхгүй байна./ “Ардчилсан намын төлөө би хариуцлага хүлээж байна” гэжээ. Ийм шалгаан үндэслээр дотроо 4 бүлэгтэй, 2 талаас нь авч үзсэн үг хэлсэн байна. Эндээс надад нэг л асуулт гарч байна. Өнөөдөр Монголын нийгэм асуудалтай байгаа нь үнэн. Таны энд бичсэн бүх зүйлтэй би санал нийлж байна. Тийм учраас миний асуух асуулт бол:
Энэ 2 асуултанд хариулж өгнө үү. Баярлалаа.
Р.Амаржаргал: - За С.Дэмбээрэл гишүүний асуултанд хариулахад, Объектив, субьектив шалтгааны аль аль нь нөлөөлсөн. Салгах аргагүй юм. Объектив шалтгаан нь бол бодитой байж байна. Үгүйсгэх аргагүй, хүссэн хүсээгүй ил байна. Монголын парламентийн ардчилал /хэрвээ тийм юм байдаг бол/ энэ 20 гаруй жилд хэд хэдэн үе шат дамжлаа. Гэвч наад зах нь ийм хэдэн асуудал дээр шийдэл олж чадаагүй л байна. Миний хувьд хамгийн түрүүнд санаанд орж байгаа 8 зүйлийг л түүж бичсэн юм. Цааш нь нэмээд бичээд байвал өөр зөндөө л зүйл гараад ирнэ. Гэхдээ энэ бол объектив бодитоор оршиж байгаа учир шалтгаанууд. Үүн дээр зөв шийдэлийг бид хайж олох учиртай. Энэ эрэл хайгуулыг УИХ маань бүрэн гүйцэд хийж чадсангүй. УИХ-д хүлээх ёстой хариуцлага маш олон байна. Ний нуугүй хэлэхэд хол явах хэрэггүй. Бид л хариуцлага хүлээх ёстой. Нөгөө л 1 сая төгрөг, 1,5 сая төгрөгний асуудлууд байж байна. Улс төрчид болон улс төрийн намууд мэдэгдэл хийсэн л байх. Гэхдээ эцсийн шийдвэрийг албажуулж, баталгаажуулсан байгууллага нь УИХ шүү дээ. УИХ л шийдвэр гаргасан. Өнөөдөр Таван толгой яагаад ашиггүй ажиллаж байгаа юм бэ л гээд байх юм. Аргагүй шүү дээ. Үйлдвэрлэл, үйл ажиллагаа явуулж эхлэхээсээ өмнө дампуурчихсан байсан. Бүх уялдаа холбоо, гинжин урвалыг нь харахаар УИХ дээр л ирж байна шүү дээ. Тэрний төлөө УИХ хариуцлага хүлээсэн үү? УИХ-ыг төлөөлдөг байгуулагууд хариуцлага хүлээсэн үү гэдэг асуудал гарцаагүй яригдах ёстой гэх мэтчилэн объектив бодит асуудлууд олон байна. Үүнийг бүгд хүлээн зөвшөөрөх ёстой байхаа.
Хоёрдугаарт, намайг яах гээд байгааг асууж байх шиг байна. Би өөрийн гэсэн тэмцлийн арга барилтай хүн. Өөрийнхөө хэмжээнд асуудлыг дэвшүүлж, бас шийдвэрлэх гэж оролдож байна. Тэр маягаараа л явж байна. Миний тэмцлийн арга хэлбэр хэн нэгэн хүнд таалагдахгүй байгаа бол тэр нь тэр хүний л хэрэг байхаа...
З.Энхболд: - Гишүүд асуулт асууж дууслаа. Одоо саналаа хэлцгээнэ үү.
С.Дэмбэрэл: - Би энэ Р.Амаржаргал гишүүний хэлсэн үгийн 3-р зүйл буюу эдийн засгийн асуудал гэдэг дээр эдийн засагч хүний хувьд үг хэлэхгүй бол болохгүй юм шиг байна. Энд “Банкны систем сул дорой, эмзэг байна. Саяхан 5 дахь банк дампуурсан. Одоогоор 4 том банк байгаагын 2 нь асуудалтай, өөрийн хөрөнгө өчүүхэн, хадгаламж хумигдаж, зээлийн эрэлт эрс нэмэгдэж байгаа учраас хөрөнгийн асар их хомсдолд орохоор байна” гэж, маш ноцтой зүйл бичсэн байна. Би ч бас Монголбанкны цахим хуудас руу байнга ордог хүн. Би муу ч гэсэн, 20 гаруй жил баланс уншиж, эдийн засаг судалж байгаа хүн л дээ. Энэ дүгнэлт чинь бодит бус байна. Монголбанкны ажлыг 2 сар гаруй шалгалаа. Мөнгөний бодлогын ажлын хэсгийг ахалж ажиллалаа. Өнөөдөр Монгол Улсын банкны сектор эрүүл бөгөөд хэвийн байгаа гэдгийг би эндээс хариуцлагатайгаар хэлж байна. Энэ чиглэлээр надтай маргая гэвэл, маргахдаа тоо барьж маргая гэвэл хэдэн өдөр ч маргахад бэлэн байна.
Хоёрдугаарт, “Инфиляци 2 оронтой тоонд орсон” гэжээ. Энэ үнэн. Үүнийг хэн ч нуугаагүй байна. Сар болгоны статистикаар, нийт эдийн засагт үнийн өсөлт зугуухан нэмэгдээд, ялангуяа валютын ханшны хэлбэлзлээс болж инфиляцид нөлөөлөх нөлөөлөл нь нэмэгдэж байгаа одоо хамгийн сүүлийн Үндэсний Статистикийн мэдээгээр ч тод харагдаж байгаа. энэ байдлыг сайжруулж, инфиляцийг 1 оронтой тоонд оруулахын тулд, зээлийн хүүг нэг оронтой тоонд оруулахын тулд, 2014 оны Мөнгөний бодлого урьд өмнө байгаагүй байдлаар батлагдсан. Үүнийг Р.Амаржаргал гишүүн уншсан, эдийн засагч хүний хувьд бас ойлгосон гэж би найдаж байна. Ийм үед ийм мэдэгдлийг хэвлэл мэдээлэл, олон нийтэд цацан тараахаар банкинд итгэх итгэл сулрах үр дагавартай байдаг гэдгийг хэлэх нь зүйтэй болов уу.
Эцэст нь хэлэхэд, түрүүнминий хэлсэнчлэн, асуудлаас зугтаж биш, зулгааж шийддэг байх нь чухал юм шүү. Монгол улс өнөөдөр үнэхээр салаа замын бэлчирт ирчихээд бид нийгмээрээ сонголтоо хийж байна. Зарим сонголтоо хийчихсэн. “Нийгмийн эрэлт нь байхгүй байна” гэсэн байна. Нийгмийн эрэлт байна. Түүний нийлүүлэлт нь дутагдаж, нийлүүлэлт хийх шийдвэр нь удаан, хөшингө, гацаатай байгаа болохоос биш, эрэлт, тэр дундаа нийгмийн эрэлт хэроэгцээ нь аль хэдийн бэлэн, тодорхой байгаад байна. Энэ эрэлтийг л бид хамтдаа хангаж, зөв бодлогоор, зөв шийдвэрээр энэ улсынхаа эдийн засаг – нийгмийг, төрдөө итгэх итгэлийг нийлүүлэлтийн арга хэмжээгээрээ хангах ёстой. Түүнээс биш, нийгмийн эрэлт байхгүй байна гэж харах нь учир дутагдалтай гэдгийг хэлчихмээр санагдаад байна. Таны сонголт мэргэн байх болтугай. Баярлалаа.
Tweet